Op 27 februari 2020 werd de eerste officiële besmetting met COVID-19 in Nederland gemeld. Doordat sindsdien het aantal besmettingen met het coronavirus toenam, werd op 15 maart de eerste ‘intelligente’ lockdown ingesteld. In het verdere verloop van 2020 en 2021 volgden er nog veel maatregelen om de verspreiding van het coronavirus in te dammen. In deze nieuwsflits wordt teruggeblikt op de gevolgen van het eerste jaar van de coronacrisis op de arbeidsmarkt in Limburg.
Door de eerste lockdown in maart vielen de werkzaamheden stil in sectoren als horeca, cultuur en sport & recreatie. Maar ook in de detailhandel en de sector vervoer en logistiek viel een groot deel van de werkzaamheden weg. In maart 2020 nam het aantal WW-uitkeringen dan ook toe, met 6% ten opzichte van februari 2020. De grootste stijging van 2020 vond echter plaats in april, toen het aantal WW-uitkeringen in Limburg toenam met 14%. Ook in mei nam het aantal WW-uitkeringen nog licht toe. In de daaropvolgende maanden zorgden versoepelingen van de coronamaatregelen ervoor dat het aantal WW-uitkeringen niet verder toenam: in juni en juli bleef het aantal WW-uitkeringen vrijwel stabiel, waarna in augustus en september een daling volgde. Doordat het aantal besmettingen weer toenam, werd er op 14 oktober 2020 een gedeeltelijke lockdown ingesteld. De maatregelen leidden niet direct tot een toename van het aantal WW-uitkeringen: in Limburg daalden de WW-uitkeringen in oktober met 3%. Ook in november was er nog sprake van een daling van 1%. Ondanks de coronamaatregelen nam het aantal besmettingen steeds sneller toe. Daarom ging Nederland op 15 december 2020 in de strengste lockdown tot dan toe. In december steeg het aantal WW-uitkeringen in Limburg met 3%, ten opzichte van november 2020.
Daling WW-uitkeringen in februari en maart 2021
In januari 2021 steeg het aantal WW-uitkeringen in Limburg met 1% ten opzichte van de maand ervoor. In februari 2021 was er echter sprake van een daling van 1% op maandbasis. Eind maart 2021 telde de provincie Limburg 18.900 WW-uitkeringen. Dat was 1% minder dan in februari 2021 en een toename van 6% in vergelijking met maart 2020. Ook landelijk lag het aantal verstrekte WW-uitkeringen in maart 2021 1% lager ten opzichte van vorige maand. Ten opzichte van februari 2020 – de maand voor de eerste coronamaatregelen – werden er in maart 2021 12% meer WW-uitkeringen verstrekt in Limburg. Het WW-percentage in Limburg bedroeg in maart 2021 3,3%, iets hoger dan het landelijke WW-percentage van 3,0%.
Stijging WW-uitkeringen het grootst onder jongeren
Hoewel er als gevolg van de coronacrisis sprake was van een toename in alle leeftijdscategorieën, steeg het aantal WW-uitkeringen onder jongeren tot 27 jaar relatief het sterkst. Sinds het begin van de coronacrisis nam het aantal uitkeringen vooral toe vanuit de horeca en uitzendbedrijven. In deze sectoren zijn veel jongeren werkzaam en tevens is een sector als de horeca relatief sterk vertegenwoordigd in Limburg. Daarnaast hebben jongeren vaak een flexibel contract, waardoor zij in tijden van economische neergang meestal als eerste hun baan verliezen. Onder jongeren nam het aantal WW-uitkeringen in april 2020 toe met 51% ten opzichte van de maand ervoor. In mei steeg het aantal WW-uitkeringen onder jongeren verder. Het aantal WW-uitkeringen voor jongeren lag in mei 2020 134% hoger vergeleken met februari 2020. Hoewel het aantal WW-uitkeringen onder jongeren in de maanden na mei 2020 hard daalde, lagen de WW-uitkeringen in deze leeftijdsgroep in maart 2021 nog altijd 50% hoger dan in februari 2020.
Grote verschillen naar sector
In de eerste maanden van de coronacrisis nam het aantal WW-uitkeringen in Limburg relatief het sterkst toe in de sectoren horeca en catering, uitzendbedrijven, detailhandel, schoonmaak en cultuur. Zo lag het aantal WW-uitkeringen in de horeca en catering in mei 2020 121% hoger dan in februari 2020. Voor uitzendbedrijven was dat 89%. Na mei 2020 zijn er een hoop maatregelen versoepeld, maar zijn er ook weer nieuwe coronamaatregelen ingevoerd. Zo is bijvoorbeeld de horeca sinds half oktober weer grotendeels gesloten. Dat heeft in die sector geleid tot een nieuwe toename van het aantal WW-uitkeringen. In maart 2021 lag het aantal WW-uitkeringen in de horeca en catering in Limburg 136% hoger dan in februari 2020. Aan de andere kant zijn er ook sectoren waar het aantal uitkeringen lager ligt dan vóór de coronacrisis. Zowel in de sector vervoer en logistiek als de overige industrie lag het aantal WW-uitkeringen in maart 2021 26% lager dan in februari 2020. In de overheidssector lag het aantal WW-uitkeringen 24% lager, in het onderwijs 23%.
Limburgse arbeidsmarkt in eerste kwartaal niet langer krap
De genomen maatregelen in maart 2020 leidden naast een toename van het aantal WW’ers tot een daling van het aantal vacatures en dat was terug te zien in de spanning op de arbeidsmarkt. In het eerste kwartaal van 2020 was er landelijk voor het eerst sinds het vierde kwartaal van 2017 sprake van een gemiddelde arbeidsmarktspanning. Zowel in 2018 als in 2019 was er sprake van krapte. Ook in Limburg was de arbeidsmarkt in het eerste kwartaal van 2020 niet langer krap, maar kon de spanning getypeerd worden als gemiddeld (vacatures en werkzoekenden zijn met elkaar in evenwicht). Die situatie bleef gedurende heel 2020 gelijk. Ook in het vierde kwartaal van 2020 was er dus nog sprake van een gemiddelde arbeidsmarktspanning. Dit gold echter niet voor alle beroepsgroepen. Voor vier beroepsgroepen was er in het vierde kwartaal van 2020 in Limburg nog sprake van krapte, namelijk voor beroepen in zorg en welzijn, technische beroepen, ICT-beroepen en openbaar bestuur, veiligheid en juridische beroepen.
Werkgelegenheid in Limburgse arbeidsmarktregio’s krimpt met 1,3%
De coronacrisis heeft ook gevolgen voor de werkgelegenheid in de Limburgse arbeidsmarktregio’s. In een jaar tijd (september 2019 t/m september 2020) daalde het aantal werknemersbanen in de regio met 6.400 tot 496.300. Dat is een daling van 1,3% en daarmee nam de werkgelegenheid in de drie Limburgse arbeidsmarktregio’s gezamenlijk iets sterker af dan landelijk (-1,2%). Zuid-Limburg liet de sterkste afname van het aantal werknemersbanen zien. In de maanden direct na de afkondiging van de coronamaatregelen daalde de werkgelegenheid fors om vanaf juni weer toe te nemen. Zie ook de Factsheet Arbeidsmarkt Werkgelegenheid voor de arbeidsmarktregio’sMidden-Limburg, Noord-Limburg en Zuid-Limburg.