Strategische samenwerking en gezamenlijke belangenbehartiging. Als maak-bedrijven in de regio elkaar opzoeken, kunnen ze zich sterk maken voor de uitdagingen waar de sector voor staat. Steeds meer bedrijven zijn zich daarvan bewust en sluiten zich aan bij Land van de Makers. Alle uitdagingen beginnen met het planten van een rode vlag: zo laten bedrijven zien dat ze trots zijn op de maakindustrie.
Door Wesley Hegge
Wanneer het gaat over de economie van Noord-Limburg wordt er met trots gesproken over de logistiek en agrarische sector. ‘En terecht’, zegt Addy Lutgenau, directeur Coöperatieve Rabobank. ‘Maar aan de maakindustrie gaan we vaak snel voorbij. Terwijl deze sector de hoogste toegevoegde waarde creëert. De bedrijven, waaronder diverse wereldmarktleiders, produceren voor markten in Azië en Amerika. Al jaren vragen we ons af hoe het nu komt dat niemand het over die geweldige prestaties heeft.’
Elkaar vinden
De krachtigste economische motor van Noord-Limburg staat dus niet als zodanig op de kaart. De verklaring? ‘We werken onderling nog te weinig samen’, zegt Mike Noldus, eigenaar van Akarton en lid van de stuurgroep van het initiatief Land van de Makers. ‘Ik kom veel bij maakbedrijven over de vloer. Vaak kennen ondernemers hun buren niet eens. Dat is jammer, want je hebt te maken met dezelfde uitdagingen. We kunnen elkaar vooruithelpen, maar dan moet je elkaar eerst weten te vinden.’
Wat ook meespeelt in het feit dat de bedrijven elkaar niet zo goed kennen, is dat de maakindustrie bestaat uit een waaier van verschillende bedrijven. Lutgenau: ‘Dat is anders dan in Twente, waar veel maakbedrijven actief zijn in kunststoffen. Of neem de technische industrie rond Eindhoven. In die regio’s zoeken bedrijven elkaar vanwege gelijkaardige activiteiten vanzelf meer op. Er ontstaan communities; ze leveren aan elkaar, ontplooien samenwerkingen en treden gezamenlijk naar buiten.’
Community Land van de Makers
Overigens benadrukt Lutgenau dat de fragmentatie van de maakindustrie van Noord-Limburg zeker geen belemmering hoeft te zijn bij het vormen van een community. ‘Als je alles bij elkaar optelt, ligt er een stevig fundament. Ook als je met andere grondstoffen werkt en andere markten bedient dan je buurman, kun je samenwerken. Productieprocessen komen bijvoorbeeld vaak overeen. Op veel gebieden kunnen ze strategisch samenwerken en van elkaar leren, zonder elkaar in de weg te zitten.’
Noldus stelt dat veel bedrijven zelf het wiel proberen uit te vinden, terwijl de vraag zou moeten zijn: wie wil het wiel delen? ‘Als er een cultuur van kennis delen ontstaat, kan deze regio veel onbenut potentieel omzetten in acties. Een goed voorbeeld hiervan is het initiatief van Canon. Canon is bezig een Lean Academy op te starten. Binnen de Lean Academy wil Canon zijn kennis over processen en ontwikkelingen delen en anderzijds zelf slimmer worden door de inbreng en ervaringen van de deelnemende partijen.’
Een ander voorbeeld van een kartrekker binnen Land van de Makers is ColorFabb. Het bedrijf uit Belfeld wil als vraagbaak functioneren voor iedereen die met kunststoffen werkt. Hoe maak je de transitie van slecht afbreekbare kunststoffen naar biobased kunststoffen? ColorFabb staat open om daar met andere bedrijven over te sparren. Lutgenau: ‘Zo zijn er tal van uitdagingen, van digitalisering tot energietransitie, die je thematisch met elkaar kunt oppakken. We zijn harde werkers en dat is goed, maar soms moet je ook slim samenwerken.’
Aansluiten
Lutgenau en Noldus zijn verheugd over het feit dat steeds meer bedrijven zich aansluiten bij Land van de Makers en zich ook als kartrekker opwerpen. De regio kleurt langzaam maar zeker rood. Na een webinar eind vorig jaar vond onlangs de eerste fysieke bijeenkomst van Land van de Makers plaats. Inmiddels hebben zich tientallen bedrijven aangesloten. Noldus: ‘We hopen dit jaar in totaal vijftig bedrijven aan het initiatief te binden en dat aantal volgend jaar te verdubbelen. Belangrijk om te melden is dat we gaan voor kwaliteit. We zoeken bedrijven die er zelf ook energie in steken.’
Het planten van vlaggen en daarmee het uitdragen van de trots is de eerste stap om de maakindustrie te promoten. Lutgenau: ‘Land van de Makers bundelt alle bestaande initiatieven. Rabobank Noord-Limburg ondersteunt deze overkoepelende brandingcampagne. Uit onderzoek blijkt dat profilering essentieel is om verder te komen. We ondersteunden eerder ook de tv-serie ‘Wat maakt Venlo…’, die eind 2019 werd uitgezonden.’
Stevige gesprekspartner
Een van de grote uitdagingen is het aantrekken van technisch personeel. ‘Als je aan de gemiddelde burger van Noord-Limburg vraagt wat het probleem van de regio is, is het antwoord dat de jongeren wegtrekken. Ze gaan naar Eindhoven of naar het westen van het land om werk te vinden. De paradox is dat er hier banen in overvloed zijn, alleen weten de jongeren het niet. Ook dat begint met profilering. Laat jezelf zien.’
Noldus stipt in dat kader nog een belangrijk punt aan waarom de maakindustrie zich moet verenigen. ‘Als je technisch personeel wil aantrekken, moeten de voorzieningen op niveau zijn. Ik ben blij dat er versneld honderden extra woningen worden gebouwd in Venlo, maar helaas zijn het vooral woningen in het lagere segment. Als je hoger technisch personeel wil aantrekken, horen daar woningen van een bepaald niveau bij. Door gezamenlijk op te trekken kunnen we dit soort issues aankaarten bij overheden. Als je namens de hele maakindustrie spreekt, krijg je sneller zaken voor elkaar. Of dat nou gaat over het laten aansluiten van het woningaanbod of de noodzaak van opleidingen.’
