Het eerste jaar van Caroline Kortooms als gezondheidsmaker van de Gezondste Regio 2025 is achter de rug. Een mooi ijkpunt om haar ervaringen te bespreken, met als een van de hoogtepunten het bezoek van de koning en koningin. Achter de schermen werkt ze met haar team aan het verder gestalte geven van de gezondste regio door het samenbrengen van overheden, ondernemingen, onderwijs en inwoners. Om nog meer bewustwording te creëren rondom positieve gezondheid is er een nieuwe website en glossy in de maak en staan er gezondheidscafés op de planning.
Door Wesley Hegge
‘Dit is een van mijn gezonde keuzes’, zegt Caroline Kortooms als ze een wandeling maakt door de weelderige tuin bij Villa Flora. Als haar agenda het toelaat geniet ze in haar lunchpauze van het groen. ‘Met name van de vlinderstruiken. Die zijn inmiddels bijna uitgebloeid, maar ze trekken nog veel vlinders aan zoals je kunt zien.’
Inspireren
Gezonde keuzes leiden naar een gezonde toekomst, dat is de visie van Stichting Gezondste Regio 2025. ‘Gezond zijn is veel meer dan een dieet of sporten. Het kan iets kleins zijn: een wandelingetje, een sigaret minder roken, wat vaker de trap nemen in plaats van de lift. Hoe zorg je ervoor dat mensen bewuste keuzes maken? Niet door met je vingertje te wijzen, maar door te inspireren met verhalen. Verhalen van bijvoorbeeld ondernemers die bewust gezonde keuzes maken in hun bedrijf. We willen de 280.000 inwoners van de acht gemeenten in Noord-Limburg informeren, inspireren en zodoende activeren tot het maken van gezonde keuzes. Dat is de weg om de gezondste regio van Europa te worden.’
Na twintig jaar algemeen directeur te zijn geweest van Attractiepark Toverland in Sevenum volgde Kortooms vorig jaar Jan Jenneskens op als gezondheidsmaker van Stichting Gezondste Regio 2025. Ze zag de vacature voorbijkomen en dacht meteen: dit is het! ‘Bij Toverland gaf ik leiding aan een wisselend personeelsbestand. In het hoogseizoen 800 medewerkers, in het laagseizoen 200. Hoe kreeg ik honderden mensen die in april werden aangenomen voor het hoogseizoen geïnspireerd tot uitstekend gastgericht gedrag? Door mijn leiderschap, waarbij ik met zachte waarden harde resultaten neerzet, wist ik een bedrijfscultuur op te bouwen waarin medewerkers intrinsiek gemotiveerd raakten om het beste uit zichzelf te halen.’
Kortooms vond het na twintig jaar tijd om haar vleugels te spreiden. ‘Wat ik bij Toverland heb gedaan, moest de wereld in. Deze functie is op mijn lijf geschreven. Sinds ik een burn-out heb gehad een aantal jaar geleden ben ik bewust bezig met het maken van gezonde keuzes. Het was een zware tijd, maar de burn-out heeft me ook veel geleerd over het bewaken van grenzen, gezonde keuzes maken en nieuwe patronen aanleren. Bij Stichting Gezondste Regio 2025 mag ik inwoners bij elkaar brengen en inspireren tot gezonder gedrag. Dat is precies wat ik bij Toverland heb gedaan, mensen intrinsiek inspireren. Alleen doe ik dat nu uiteraard op grotere schaal.’
Ervaringen
Terugkijkend op het eerste jaar als gezondheidsmaker was het bezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima natuurlijk een hoogtepunt. ‘Het mooiste van het bezoek vind ik dat het werd aangekondigd als ‘de koning en koningin bezoeken de gezondste regio’. Dat betekent namelijk dat de naam al een bepaalde dekking en lading heeft.’
De naam heeft dekking, maar wanneer je online zoekt op ‘gezondste regio’ kom je uit bij verschillende websites en organisaties. Er is een RegioVisie voor de komende twintig jaar vastgesteld door de acht gemeenten in Noord-Limburg, er is een initiatief dat heet Samen voor de Gezondste Regio, dan is er nog de Gezondste Regio 2025, en zo kom je nog meer tegen. Op de vraag of dat niet verwarrend is, geeft Kortooms een weloverwogen antwoord. ‘Toen ik startte in mijn functie had ik wel eens gehoord van de gezondste regio, maar ik had geen idee hoe het in elkaar zat. De kiem werd gelegd door onze stichting. Een groep ondernemers besloot in 2015 een gezamenlijke ambitie voor de regio uit te spreken. Veel partijen zijn aangehaakt. Er is van alle kanten belangstelling en positiviteit, maar daardoor ook onduidelijkheid. Aan de andere kant: die chaos is ook goed. All great changes are preceded by chaos, alle grote veranderingen gaan vooraf door chaos. Het laat zien dat de ondernemers in 2015 in de roos hebben gemikt.’
Kortooms is het afgelopen jaar bezig geweest de initiatieven te verenigen. ‘De ambitie van de ondernemers is om in 2025 de gezondste regio van Europa te zijn. Een gigantische uitdaging, die misschien niet helemaal realistisch is, maar vooral de urgentie en beweging laat zien. Ik ben trots op hetgeen er sinds de start zes jaar geleden bereikt is. Het is nu zaak de initiatieven te verbinden. In dit kader is het belangrijk om samen te werken in quatro helix-verband: met ondernemers, onderwijs, overheden en omgeving, waarbij de omgeving synoniem is voor de inwoners.’
Uiteindelijk gaan alle initiatieven voor hetzelfde doel. ‘De ambitie is dat de gemeenschap zowel lichamelijk als mentaal gezond is, beschikt over een veilige leefomgeving en een goede kwaliteit van leven en werken. Er is aandacht voor gezonde voeding, voldoende natuur, maar ook voor een gezonde balans tussen werk en privé met ruimte voor vrije tijd, cultuur en zingeving. Al deze facetten worden samengevat in de term ‘positieve gezondheid’. Dat is een breed en persoonlijk begrip. Dat moet vooral ook persoonlijk blijven. Zoals gezegd, het gaat erom mensen te inspireren. Iedereen maakt daarin zijn eigen keuzes.’
Boodschap uitdragen
Stichting Gezondste Regio 2025 profileert zich als verhalenverteller. ‘We gaan de komende tijd op zoek naar verhalen van mensen die gezonde keuzes maken. Met die verhalen treden we naar buiten. Er komt een nieuwe website waarop die verhalen worden gedeeld. We willen ook een glossy uitbrengen. Verder zijn we voornemens gezondheidscafés te organiseren. Kortom, we gaan steeds meer naar buiten treden met onze boodschap om zo nog meer bewustzijn te creëren rondom positieve gezondheid.’
Bij het creëren van bewustzijn mogen ondernemers zeker niet ontbreken. ‘Er zijn veel ondernemers die heel ver zijn met het realiseren van een bedrijfscultuur waarin gezonde keuzes centraal staan. Denk aan fruit op tafel, het aanbieden van sportabonnementen en flexibele werktijden. Zo zorg je ervoor dat je medewerkers excelleren. Als dat gebeurt, leidt dat bijna altijd tot goede resultaten met je bedrijf.’
Bij Stichting Gezondste Regio 2025 werken in totaal drie personen twintig uur per week om de beweging vorm te geven. ‘We hebben een aantal partners, waaronder Ondernemend Venlo (OV). De ondernemersvereniging onderschrijft het belang van een gezonde regio. OV ziet de kansen van gezondheid. Zeker omdat voor veel bedrijven het aantrekken van jonge medewerkers een grote uitdaging is.’
Kortooms heeft daaromtrent een heldere visie. ‘We willen jongeren inspireren om te gaan studeren. Ook in andere steden. Ga ervaringen opdoen, leer de wereld kennen. We zeggen ook: het is belangrijk dat ze daarna terugkomen. Als we een ondernemende regio willen blijven, zijn er met het oog op de vergrijzing jonge mensen nodig. Een van de uitdagingen voor Noord-Limburg is het behouden en aantrekken van de jonge generatie. Daarin speelt gezondheid een grote rol. Zoals ik al zei, betekent dat onder andere een goede kwaliteit van leven en werken, voldoende natuur en een gezonde balans tussen werk en privé. De beste remedie tegen krimp en effecten van vergrijzing zijn gezonde toekomstperspectieven in een aantrekkelijke omgeving. Er is dus veel te winnen bij een goede samenwerking tussen onderwijs, ondernemers, overheid en inwoners.’
